DESIGN|LAB

Joep Kalthoff, student Industrial Design en namens studievereniging Lucid medeorganisator van DESIGN|LAB, over ‘Een experiment in de ruimte’ in het Gaslab.

Een faculteit Industrial Design in een stad waar een Dutch Design Week plaatsvindt. Dat schept verplichtingen, voor beide partijen overigens. De faculteit ID is derhalve zeer actief gedurende het evenement. Ondermeer met ‘DESIGN|LAB, Een experiment in de ruimte’, georganiseerd door Lucid, Cheops en Studium Generale. Plaats van handeling: het Gaslab op de TU/e-campus.
In het voormalig chemisch laboratorium is een designcafé waar iedereen welkom is om iets te drinken en over de ervaringen van de Dutch Design Week te praten. Ook is er een tentoonstelling van werken van studenten van de faculteiten Bouwkunde en Industrial Design. Maar de bezoekers worden niet met rust gelaten; ze worden beïnvloed door de sferen in een ruimte.
De omgeving van het Gaslab wordt een plek van uiteenlopende ervaringen, vertelt Joep Kalthoff: “Elke dag heeft een thema: relax, energie, rustig, avontuurlijk, angstig, wellustig, chaos en depressief. Het experiment in de ruimte heeft als doel bezoekers in de sfeer van het thema te brengen.”
Dat doen de onderzoekers -studenten van de faculteiten Bouwkunde en Industrial Design- met licht, geluid, beeld, smaak en andere zintuiglijke ervaringen. “De witte muren van de Gaslab maken het mogelijk kleuren binnen te brengen. Muziek en geluiden vullen de ruimte. Mogelijk krijgt het lab een hartslag. Het beeld bestaat uit projecties en kunst. In het eerste weekend worden op muziek van de sferen tekeningen en schilderijen gemaakt die in de loop van de week worden opgehangen.”
Het is niet uitgesloten dat ook het gedrag van de barman meewerkt aan het scheppen van de sfeer: “Een biertje bestellen zal op een relaxdag heel anders verlopen dan op de chaosdag”, voorspelt Kalthoff.
Met een gestandaardiseerde basis van kleur en geluid willen de studenten sterk uiteenlopende ervaringen bieden. “We hopen elke dag op een groep bezoekers die telkens in een totaal andere sfeer zijn. Of dit lukt, weten we pas wanneer we er met bezoekers over praten.” Bijkomend voordeel is dat de expositie en het café elke dag wezenlijk anders zijn. Een bezoeker zal dus elke dag een nieuw Gaslab aantreffen.

Super Aan Tafel Met
Op maandag is tijdens het DESIGN|LAB een ‘Super Aan Tafel Met’, een concept dat in het verleden is bedacht bij studievereniging Lucid. “Lezingen zijn vaak communicatie in één richting. Al is er soms wat tijd voor vragen, een discussie is onmogelijk. In het concept van Lucid spreekt een gast gedurende een uur over zijn of haar passie. Hierna gaat het gezelschap aan tafel -met niet meer dan vijftien personen- om daar met de gast te eten en verder te praten over de lezing”, zegt Kalthoff.
Op woensdag is een lunch voor studenten. Zondag en maandag zijn er diners, mogelijk met live muziek. Het eten wordt verzorgd door fooddesigners in opleiding. De studenten komen van de HAS in Den Bosch die sinds het begin van dit schooljaar de opleiding Food Design & Innovation aanbiedt. De opleiding ‘leidt studenten op tot creatieve ontwerpers van concepten voor voedingsmiddelen’. De zondagavond wordt Italiaans, de ‘Super Aan Tafel Met’ heeft als thema: Oudhollands in een nieuw jasje.
Op vrijdag is er een groot feest waarbij de Hermes House Band optreedt.

Science Café
Op dinsdagavond is er een bijeenkomst van het Science Café in het Gaslab. Het thema is: ‘Social Robots: How far do we let them go?’. Vragen die aan de orde komen: Er komen steeds meer robots, maar hoever laten we het komen? Zien we ze als indringers of vinden we dat ze ons helpen? Waar trekken we de lijn waar ze voor ons beslissen? Wat is aanvaardbaar en wat niet? Welke beslissing nemen we en hoe nemen we zo’n beslissing? En neemt er wel iemand besluiten? De vraag is welke ontwikkelingen te verwachten zijn voor industrie, gemeenschap, en wetenschap./.

Rapid Manufacturing Eindhoven

Rapid Prototyping en Rapid Manufacturing zijn manieren om virtuele informatie om te zetten in fysieke modellen. Het betreft een techniek die ontwerpers en kunstenaars de mogelijkheid biedt om snel en tastbaar inzicht te krijgen in complexe objecten of om kleine productseries te realiseren. In de hal van het TNO-gebouw op de TU/e-campus is een overzichtstentoonstelling te zien van de mogelijkheden die deze techniek biedt. De tentoonstelling wordt in samenwerking met TNO Eindhoven georganiseerd.
Op de website www.dutchdesignweek.nl is alle informatie te vinden over de activiteiten.

CHEOPS-workshop ‘Ontwegwerpen’

De deelnemers van de workshop ‘Ontwegwerpen’ van CHEOPS, de studievereniging van Bouwkunde, zullen in de openbare ruimte aan het werk gaan en zowel ontwerpen als bouwen. Ze vormen een ‘levende tentoonstelling’ voor toeschouwers en voorbijgangers. Tijdens het bouwen en ontwerpen wordt uitgelegd wat er is te zien. Door deze interactie met deelnemers en kunstenaars leren de toeschouwers de creatieve en technische kracht kennen van de Eindhovense studenten, maar ze kunnen er ook zelf van leren.
De opdracht die de studenten krijgen, is het ontwerpen van een verrijdbaar meubel in de openbare ruimte met gebruikmaking van een (sloop)auto en enkele materialen.
De auto heeft in zijn huidige verschijningsvorm al de functie van een meubel. Het maakt deel uit van de straat en versterkt de inrichting ervan. Het behoort dus in zekere zin tot het straatmeubilair. Dit idee zal worden versterkt en er wordt een extra functie aan toegevoegd. Hierdoor worden voorbijgangers uitgenodigd om het object daadwerkelijk te gaan gebruiken.

ARCHITECTURE.EHV

ARCHITECTURE.EHV is een tentoonstelling waarin de faculteit Bouwkunde een selectie van haar vijftig beste afstudeerwerken van het afgelopen jaar toont. Het geeft een representatief beeld van de laatste nieuwkomers onder de architecten, stedebouwers, technici en ingenieurs.
Naast de architectuurprojecten wordt ook het creatieve vernuft in design systemen, constructief ontwerpen, bouwtechniek, bouwfysisch onderzoek, stedebouw en de wereld van het bouwmanagement in de schijnwerpers gezet.
Bij de tentoonstelling verschijnt de gelijknamige catalogus, uitgegeven door 010 Publishers Rotterdam, waarin naast de geëxposeerde projecten in een aantal artikelen wordt ingegaan op de ontwerpcultuur van de faculteit Bouwkunde.

Design United: This is for real

+jewel van ID-studente Eva Hopma is ontworpen voor mensen met narcolepsie, slaapziekte. Dit ‘sieraad’ detecteert de slaapaanval, maakt de gebruiker wakker en houdt deze op een interactieve en intelligente manier wakker.

Deze tentoonstelling toont innovatief werk van Industrial Design-opleidingen van de TU/e, de TU Delft en Universiteit Twente.
Goed design beantwoordt aan een vraag vanuit onze samenleving en is een zinvolle toevoeging op wat al beschikbaar is. Design verbetert de levens van onszelf, onze naasten, mensen met een handicap of ziekte en topsporters. Design daagt uit tot nieuw gedrag, zo luidt de insteek van de expo in het hoofdgebouw van de TU/e.In deze expositie zijn tal van voorbeelden te zien, die ontstaan zijn vanuit nauwe interactie met bedrijfsleven en onderzoek. Techniek, gebruiker en ontwerp komen in een optimale mix samen. Daarmee vormt de expositie een mensgericht en technologisch getint onderdeel, dat niet gemist mag worden.

Bahanava van ID-student Ehsan Baha is een MP3-speler, geïntegreerd in een tafelblad, als vervanging van de ouderwetse jukebox.

Transformatie Strijp S: de verbeelding aan de macht

Foto: Bart van Overbeeke

Transformatie Strijp S, dertig oud-TU/e-studenten over de toekomst van de verboden stad. Tentoonstelling en symposium waarbij 31 architecten/stedebouwkundigen hun visie geven op betekenis en rol van architectuur bij de transformatie van Strijp S.

Het is misschien wel het spannendste gebied in Eindhoven: Strijp S, het voormalig industrieel complex van Philips waar fabriekspanden het beeld bepalen. Middenin deze omgeving ligt ‘De Driehoek’, het centrale gebied met monumentale industriële bouwwerken als De Hoge Rug, het Veem en het Ketelhuis.
Woningcorporatie Trudo heeft zich ten doel gesteld van deze omgeving een tweede stadscentrum maken, gekenmerkt door hoogstedelijkheid. Het wordt een vermenging van functies, langs de lijnen van kunst en cultuur, lifestyle en design.
Paul van Haren, directeur van Trudo: “Het maaiveldniveau is heel belangrijk, daar speelt het leven zich af. Het moet anders worden dan wat het huidige centrum van Eindhoven te bieden heeft. Het wordt overigens geen vervanging van de binnenstad, maar een aanvulling daarop. Je kunt daarbij denken aan een combinatie van kunst en cultuur en de technologische genen van de regio. Festival STRP is daar een voorbeeld van.”
De transformatie is geen gemakkelijke opgave. Daarom vroeg Trudo een dertigtal architecten en stedebouwers mee te denken over het gebied. Deze werden gekozen uit de genomineerden voor de Archiprix tussen 1978 en 2006. Archiprix is een prijs voor afstudeerplannen in architectuur, stedebouw en landschapsarchitectuur van de Nederlandse ontwerpopleidingen.
Aan de architecten en stedebouwers is gevraagd om statements en ideeën op het gebied te ontwikkelen. Het speelveld wordt bepaald door de contouren van het stedebouwkundige plan van Adriaan Geuze van West 8. Bureau Jo Coenen ontwikkelde een ambitieuze visie voor De Driehoek. Vragen die aan de deelnemers zijn voorgelegd: Welke vormentaal is hier geëigend? Hoe moeten het Ketelplein en andere openbare ruimten worden gekarakteriseerd? Wat moet er gebeuren met De Hoge Rug? Welke toevoegingen of doorbrekingen zijn er mogelijk? Wat voor woningtypen passen hier? Hoe kunnen de ‘leidingstraten’ worden ingepast? Welke rol is er voor kunst?
Volgens dr.ir. Kees Doevendans, universitair hoofddocent stedebouw aan de TU/e, is het een interessante opdracht. “Het is een grote stedebouwkundige herstructureringsoperatie, waarbij een industriële stad uit Eindhoven verdwijnt en het gebied een nieuwe betekenis krijgt. Er ligt geen kant-en-klaar programma. De opdracht is dus het uitvinden van postindustriële stedelijkheid.”
Complicerende factor is dat er een aantal monumenten staan die in toekomstige plannen worden opgenomen. “De benadering van monumenten en erfgoed is op dit moment in ontwikkeling. Lange tijd heerste er een museale benadering: een monument werd gefixeerd in de tijd, statisch. Nu is het idee om monumenten, en zeker de jonge, ontwikkelingsgericht te benaderen. De transformatie Strijp S is een onderzoek hiernaar.”
Het is volgens Doevendans daarom niet vreemd dat van de honderd aangezochten de helft wil meedoen. “De deelnemers maken met het project ook kans om in de uitwerking van de plannen te worden betrokken. De ideeën leiden namelijk uiteindelijk tot een plan waarmee het gebied wordt omgevormd tot de gewenste stedelijke omgeving. Ook staan de afgestudeerden in een boekje met essays, waarmee ze zichzelf in de etalage zetten. De TU/e etaleert zich tevens met haar afgestudeerden. En het is voor de TU/e ook een manier om contact te houden met de alumni.”

Eindhovense school?
Trudo wilde graag een visie specifiek van de Eindhovense afgestudeerden; de zogenoemde Eindhovense school, zoals de Delftse en Amsterdamse school bekendheid hebben gekregen in architectuur. De Bouwkundefaculteit in Eindhoven is met een missie opgezet: een integratie van architectuur en techniek en technologie, en van vorm en materiaal. Die brede opleiding heeft geleid tot een specifieke benadering van architectuur, al is het een heel diverse en gedifferentieerde groep ontwerpers, vertelt Doevendans. “Het is zeker geen eenduidige en doctrinaire architectuur. Daarom wordt de term ook niet veelgebruikt.” Trudo zette achter de term Eindhovense School ook direct een vraagteken: ze willen er middels deze opdracht achterkomen in welke mate de school bestaat.
Doevendans is erg te spreken over de aanpak van Trudo om architecten/stedebouwers in een vroeg stadium bij de plannen te betrekken. “De traditie van ruimtelijk inrichting was: er is een programma van eisen en architectuur en stedebouw zijn daarvan het sluitstuk. In deze benadering gaan ze voorop en zijn ze programmazettend. Hoogdravend gezegd: de verbeelding aan de macht. In elk geval: de verbeelding voorop. Vorm en functie samen; niet eerst functie en dan de vorm.”
In architectuur en stedebouw zijn veel prijsvragen, maar die gaan meestal uit van een uitgewerkt programma van eisen. In dit geval worden de ontwerpen gebruikt om ideeën te genereren. Volgens Paul van Haren, directeur van Trudo, heeft de corporatie goede redenen om het op deze nieuwe manier aan te pakken. “Wij vinden het van belang om op een open manier dit gebied te ontwikkelen. Daarmee bereiken we dat veel mensen nieuwsgierig raken en betrokken worden bij de ontwikkeling. Daarnaast hechten wij er belang aan om ons in het kader van de Dutch Design Week te laten zien als belangrijke speler in Strijp S. Het Klokgebouw in dit gebied is ten slotte de centrale plek van DDW-activiteiten.”
Ook wil Trudo haar gedachten over Strijp S toetsen bij andere partijen. Dit doet het doorlopend, maar zeker stedebouwers en architecten zullen in de ogen van Van Haren de discussie verrijken. “We verzamelen de bouwstenen voor onze visie op het gebied.”/.
De tentoonstelling ‘Transformatie Strijp S Eindhoven’ wordt geopend met een symposium, op zondag 21 oktober. Tijdens dit symposium presenteert Kees Doevendans zijn analyse van het geëxposeerde werk. Vervolgens zal Jo Coenen de deelnemende architecten over hun plannen bevragen. Inschrijven voor het evenement kan via driehoek@trudo.nl. Adres: Klokgebouw (Beukenlaan 10.001) op Strijp S.
De tentoonstelling is te zien van zaterdag 20 oktober tot en met zondag 28 oktober, dagelijks van 11.00 uur tot 18.00 uur en donderdag 25 tot en met zaterdag 27 oktober tot 21.00 uur.
Hierna gaat de expositie naar Vertigo, het onderkomen van de faculteit Bouwkunde op de TU/e-campus.