De basisbeurs staat in 2008 voor bijna een miljard euro op de begroting. Dat is vrijwel het bedrag dat de commissie-Rinnooy Kan nodig acht om de lerarensalarissen te verhogen en lesgeven weer aantrekkelijk te maken. Minister Plasterk is ongelukkig met de berichtgeving over het mogelijk afschaffen van de basisbeurs, laat hij via zijn woordvoerder weten. “In onze zoektocht naar geld voor de leraren houden we alles tegen het licht. Er zijn wel honderd scenario’s. Uiteraard houden we ook de studiefinanciering kritisch tegen het licht. Maar we zijn er nog lang niet uit.”
Toch lijkt het idee voor een sociaal leenstelsel hoge ogen te gooien bij de PvdA. Partijleider Wouter Bos pleitte al eerder voor afschaffing van de basisbeurs. “De slager op de hoek betaalt nu mee aan de opleiding van een advocaat”, zei hij vorig jaar. Dat noemde hij ‘perverse solidariteit’. “Er stroomt in Nederland teveel geld van arm naar rijk in plaats van andersom.”
De huidige fractieleider Jacques Tichelaar, destijds onderwijswoordvoerder, dacht er toen precies hetzelfde over. “Alleen krijgen we het er vanuit de oppositie niet door.”
Het CDA, tegenwoordig coalitiepartner van de sociaaldemocraten, heeft nog steeds fundamentele bezwaren tegen een sociaal leenstelsel, verzekert kamerlid Jan Jacob van Dijk. Hij heeft geen zin om te reageren op “allerlei scenario’s waarmee de minister van Onderwijs werkt” en wil wachten tot Plasterk met een plan komt.

Spoeddebat
ISO-voorzitter Bastiaan Verweij zegt geschokt te zijn over het nieuws. “Afschaffing van de basisbeurs zou wel heel erg ver gaan. Je pakt gewoon even het basisinkomen van studenten af. De student draait als het zo doorgaat op voor het lerarentekort, ook als de collegegelden worden verhoogd of de voorstellen worden ingetrokken om de kwaliteit van het hoger onderwijs te versterken.”
Oppositiepartijen SP en GroenLinks hebben een spoeddebat aangevraagd. SP-kamerlid Renske Leijten: “Ik wil duidelijkheid over de scenario’s waarmee Plasterk werkt. We horen van alles. Van afschaffen van de basisbeurs tot vergroting van de klassen in het voortgezet onderwijs: het komt er in alle gevallen op neer dat er een probleem wordt opgelost door er elders een te creëren. Wat mij betreft gaat Plasterk maar met één boodschap terug naar minister Bos: er moet geld worden gezocht buiten de OCW-begroting. Want dit kan zo niet.” (HOP)/.