spacer.png, 0 kB
Volg Cursor via Twitter Volg Cursor via Facebook Cursor RSS feed
spacer.png, 0 kB

spacer.png, 0 kB
Cursor in PDF formaatCursor als PDF
PrintE-mail Tweet dit artikel Deel dit artikel op Facebook
“Experimenteel onderzoek en beeldende kunst liggen dicht bij elkaar”
8 november 2007 - “Toen ik eind jaren zestig naar het Natlab ging, werkten daar zeer weinig vrouwen. Sommige mannen vonden het prachtig dat ik kwam, anderen vonden dat ik als getrouwde vrouw het brood uit de mond van het hoofd van het gezin -lees: de man- stootte. Op conferenties was ik soms de enige vrouw tussen zo’n duizend mannen.” Dr. José Brokken kan dit nu relativeren, want er is veel veranderd. Ze vervolgde haar loopbaan bij Shell en de TU/e-faculteit Scheikundige Technologie. Daarnaast beheert ze met haar man een kunstgalerie.

Sinds haar pensionering bij Shell, zes jaar geleden, werkt Brokken (1944) bij de groep ‘Materials and Interface Chemicals’ van de faculteit Scheikundige Technologie. Ze begeleidt postdocs en promovendi en is druk doende om onderzoeksbudgetten te verwerven. Eind jaren zestig was het niet vanzelfsprekend dat vrouwen op researchafdelingen werkten. Maar het werk was veel te leuk en in 1974 promoveerde Brokken bij Philips. In 1976 ging ze naar Shell omdat haar man werk kreeg in Den Haag. In eerste instantie reisden ze beiden op en neer, maar daar was Nederland nog niet op ingericht en min of meer noodgedwongen verhuisden ze naar Leidschendam. Brokken: “De bank daar gaf problemen. Ik had een eigen rekening geopend en toen ik voor de eerste keer mijn salaris ging ophalen, zei de bankbediende: ‘Mevrouwtje, komt u maar terug met uw man, dan kan hij toestemming geven’. Die ging mee, haalde de manager erbij en zei: ‘Dit is de enige keer dat ik hier kom, als mijn vrouw het geld voortaan niet zelf krijgt, gaan we naar een andere bank’. Toen was het geregeld. Ik kan er nu om lachen, maar het is natuurlijk van de gekke.”
Bij Shell was de situatie beter, hoewel ook daar obstakels voor vrouwen waren volgens Brokken. Zo was het volgen van cursussen voor vrouwen niet vanzelfsprekend. Het was makkelijker om bij een researchafdeling te werken dan bij Philips, maar bij Pernis, een grote productiesite, werkten alleen mannen. Brokken: “Officieel wegens de arbo-wetgeving, omdat toiletvoorzieningen voor vrouwen ontbraken. In de praktijk voelde men gewoon niets voor vrouwelijke collega’s en al helemaal niet voor een vrouwelijke baas.”
Al op de hbs was Brokken geïnteresseerd in kunst. “Ik kon zelf redelijk goed tekenen en dan ga je verder kijken en lezen. De tekenleraar gaf ook kunstgeschiedenis en nam ons mee naar het museum. In Leiden heb ik colleges kunstgeschiedenis gevolgd, waar ik mijn man leerde kennen.”
De kunst bleef hobby, maar dat veranderde toen ze hun eerste kunstwerk, een schilderij van Gerrit Benner, kochten.“Beetje bij beetje trad de kunst op de voorgrond. Je bezoekt tentoonstellingen, praat met kunstenaars en op een gegeven moment koop je je eerste kunstwerk. Als een werk thuis hangt, werkt het anders dan op een tentoonstelling. Je gaat er heel anders naar kijken, vanuit steeds andere stemmingen en dan gaat het meer leven. Bovendien kent de kunstwereld een ander denk- en leefpatroon. Wij vonden en vinden dat nog steeds een verfrissende en stimulerende afwisseling op de dagelijkse werkomgeving.”
In de loop van de tijd maakte haar man van zijn hobby zijn werk door de BFA Galerie in Liempde te beginnen, die gespecialiseerd is in buitenlandse hedendaagse kunst. “Daardoor ga je ontwikkelingen breder begrijpen. Kunstenaars voelen ontwikkelingen meestal goed aan en dat zie je vaak in hun werk terug. In Keulen zagen we een aantal jaren geleden een beeldengroep over hangjongeren van fotograaf en beeldhouwer Michael Reisch. Als je goed kijkt, zie je dat het geen homogene groep is, wat vaak gedacht wordt, maar dat er leiders en volgelingen zijn. De ranking in het groepsproces wordt aangegeven door de houding en uitdrukking van de figuren.”
Voorwaarde is dat je goed moet kijken, pas daarna moet je je eigen ideeën erbij betrekken. Die manier van kijken is dezelfde als bij research, meent Brokken. “Experimenteel onderzoek en beeldende kunst liggen wat dat betreft dicht bij elkaar. In experimentele chemie is het ook niet meteen duidelijk wat er gebeurt of wat je ziet. De benadering is dus hetzelfde, al is de wereld heel anders.”/.

Interview/José Brokken door Gerard Verhoogt
Foto/Bart van Overbeeke