/Voorpagina
/Mensen
/Nieuws
/Opinie
/Cultuur
/Studentenleven
/Achtergrond
/English page
/Onderzoek
/Reportage
/Ruis
/Harmpje
/Colofon
/Vacatures
/Mensa
/Oude cursors
/pdf formaat
/Faculteits Berichten
/Zoeken
/TUE
/ Cursor nummer 3 nummer 1

jaargang 42, 13 april 2000


Reportage

Untitled Document Studentenkerk leert TUE’ers dat er meer is dan studeren

Studentenkerk/Estella Kuppens

Al bijna veertig jaar probeert de Eindhovense Studentenkerk (ESK) studenten in de techniekstad Eindhoven bij te brengen dat er meer is in het leven dan studeren. De ESK organiseert onder meer lezingen en filmavonden, je kunt meedoen met yoga en zen-meditatie en er zijn gezamenlijke maaltijden. Maar jongeren worden ook uitgenodigd om op zondagmorgen samen te luisteren naar het woord van God.

Het complex aan de Kanaalstraat 6 dat ooit van de broeders Augustijnen was, oogt imposant. Binnen voert een stelsel van trappen naar boven richting de studentenkapel. Daar valt het zondagochtendlicht door drie grote gebrandschilderde ramen. Het koor, begeleid door een pianiste, is al aan het inzingen. Langzaam stroomt de kapel vol. Kort voor elf uur zijn er zo’n honderdvijfentwintig gelovigen.

Wat meteen opvalt bij aanvang van de oecumenische dienst is het grote aantal dertigplussers en grijsharigen. Weinig studenten te bekennen.

Niet dat predikant Bert Jan van Haarlem daar om treurt, zegt hij na afloop bij de koffie. Natuurlijk, het zou mooier zijn als hij hier elke zondag volle bak had, maar “de kerkdienst is niet onze enige activiteit waarmee we studenten bij elkaar willen brengen om ze samen te laten stilstaan en nadenken over het geloof en zichzelf”.

De ESK organiseert ook filmavonden, lezingen, gesprekken over de bijbel, bijeenkomsten met yoga en zen-meditatie en nodigt studenten uit om samen te eten. En jongeren zijn altijd welkom in het ESKafé, voor gewoon een pilsje. “En dan komt een goed gesprek, bijvoorbeeld over God en over het leven, vaak vanzelf wel”, weet Van Haarlem uit ervaring.

Verder is de predikant vooral realistisch. Dat er in Eindhoven maar zo weinig studenten in de kerk zitten, wijt hij vooral aan het technische karakter van deze studentenstad. Bekend is ook dat veel studenten van de Technische Universiteit in de weekenden naar huis gaan. In steden als Leiden of Delft ligt dat aantal veel lager. Daarnaast zal meespelen dat de woorden kerk en kerkdienst met name bij jongeren vaak nog steeds een drempel opwerpen. “Vandaar dat we al eens hebben overwogen om in dit kader het woord kerk of kapel te schrappen, maar hoe moet je het dan noemen?”, vraagt de pastor zich af. Ten slotte steekt hij de hand ook in eigen boezem. “Uitlatingen van de kerk als instituut hebben in het verleden zeker niet altijd bijgedragen aan een positief maatschappelijk beeld.”

Tijdverspilling

Van Haarlem is van huis uit protestant, studeerde theologie in Groningen. In die provincie had hij vijftien jaar lang zijn eigen gemeente, in Appingedam. Anderhalf jaar geleden vond hij dat het tijd werd voor wat anders en kwam hij naar Eindhoven. Hij is één van de vijf predikanten die voorgaan in de oecumenische diensten van de ESK, waar gelovigen van alle gezindten welkom zijn.

Zijn collega Wim de Leeuw bevestigt dat het lastig is om jongeren “bezig te laten zijn met andere vragen dan ‘hoe zit het met mijn toekomstige baan?’ Wat doen we met z’n allen hier op aarde? Over zo’n vraag zijn studenten eigenlijk verplicht na te denken”, vindt De Leeuw. Met name sinds de invoering van de twee-fasenstructuur is het moeilijker geworden om studenten bij de ESK te betrekken, zo heeft hij ervaren. “Wil je binnen vijf jaar afstuderen dan is er weinig tijd voor andere activiteiten. Ik merk dat studenten eerst goed overwegen of meedoen aan een activiteit geen tijdverspilling is en of het een plaatsje kan krijgen op het curriculum vitae. Bijeenkomsten die een jaar lopen, dat doen we al niet meer. Het zijn allemaal kortlopende activiteiten. Studenten willen dat het overzichtelijk blijft. En je moet iedere keer iets nieuws bedenken om ze te blijven boeien. Maar”, relativeert De Leeuw, “in wezen blijft alles hetzelfde, want mensen veranderen niet zo spectaculair.”


Elke zondag om 11.00 uur is er een oecumenische dienst in de Studentenkapel aan de Kanaalstraat. FotoÕs: Bram Saeys

Dat volgens onderzoek negentig procent van de ouders van studenten niet naar de kerk gaat, maakt het er niet makkelijker op. Daarom probeert de ESK studenten vaak op een andere manier te bereiken. Zo was een reis naar Oost-Duitsland een leuke aanleiding om met studenten te praten over bijvoorbeeld de tweedeling van Duitsland. “We gaan naar de studenten toe, want als ze je persoonlijk kennen, komen ze eerder naar jou toe. Daarom ook was De Leeuw niet te beroerd om tijdens een feest in een studentenhuis rond middernacht een spreekbeurt te geven over religie. “En denk nou niet dat die zatte koppen niet naar mij wilden luisteren. Don’t mess with me”, zegt de pastor.

Ook is de ESK present tijdens de jaarlijkse introductie. “We zijn dan tot vijf, zes uur ’s ochtends aanwezig in de Bunker. Weinig decibellen, schone toiletten, bier, ijs en het pianospel van De Leeuw blijken hun aantrekkingskracht niet te missen.

Stamcafé

Het mogen dan niet allemaal studenten zijn die op zondag naar de kapel komen, het zijn vaak wel oud-TUE’ers die hier na hun studie zijn blijven hangen. Zoals bijvoorbeeld de katholieke Sigrid Horsten, die in 1992 afstudeerde aan de TU Eindhoven.

Zoals zoveel van haar mede-studenten ging ze de eerste jaren van haar studententijd elk weekend naar huis. Later pas ontdekte ze de ESK-kapel, vooral door haar protestantse vriend die al jaren in het koor zingt. Dat ze allebei een ander geloof aanhangen, is niet de reden dat ze de oecumenische viering van de ESK bezoeken. “Ik voel me hier op mijn gemak, omdat ik hier vaak dezelfde mensen zie. Het zijn bekenden geworden. Het is een beetje als in je stamcafé, waar je ook graag komt omdat je de mensen kent. Verder vind ik het fijn dat de mensen actief meedoen met de diensten en de voorbereiding daarvan.”

Erik de Graaff is vader van twee kinderen, zes en negen jaar. Hij woont zeer regelmatig de diensten in de studentenkapel bij. Vandaag zit zijn echtgenote als invalster achter de piano. De Graaff studeerde aan de TU Delft. Daarna vond hij een baan in Eindhoven. Het is vooral de ongedwongen sfeer die hem aanspreekt in deze kapel. “In tegenstelling tot bijvoorbeeld de katholieke kerk wordt hier het woord van God niet gebracht als een ‘ver van mijn bed-show’. Het wordt meer in verband gebracht met het heden en de actualiteiten. Zo krijg je hier veel meer het gevoel dat je er dichterbij staat.

Dat er in de ESK-kapel maar zo weinig jongeren komen, heeft volgens hem alles te maken met bewuste keuzes durven maken. Uit zijn eigen studententijd weet hij nog hoe verleidelijk het soms was om op zaterdagavond lekker te gaan stappen en dan ’s zondags met een kater uit te slapen, in plaats van vroeg op te staan en naar de kerk te gaan. “Daarnaast is het vooral een kwestie van gewoonte, wat je van thuis hebt meegekregen ook. In Delft al maakte ik die bewuste keuze, ook toen ging ik regelmatig naar de kerk. Ik voelde dat het zinvol was, al hoeft dat zeker niet elke zondag te zijn. Het is misschien een beetje te vergelijken met een student die aanvoelt of het zinvol is om alle colleges te volgen.”

Zo’n tien procent van alle kerkgangers die de studentenkapel trekt, is volgens Van Haarlem student. Dat komt aardig overeen met het beeld in de (katholieke) kerk, die de voorbije decennia het aantal jongeren in de kerkbanken drastisch heeft zien teruglopen. Hoewel De Leeuw niet tevreden is over het aantal studenten dat de kerkdiensten bezoekt, is hij wel te spreken over de doorstroming. “Er zitten altijd nieuwe gezichten tussen.”/.














Website