/Voorpagina /Mensen /Nieuws /Opinie /Cultuur /Studentenleven /Achtergrond /English page /Onderzoek /Reportage /Bestuur /Ruis /Ranzigt /Colofon

/Faculteits Berichten /Vacatures /Mensa /Oude cursors /pdf formaat /TUE /Zoeken:

jaargang 43, 14 september 2000 Bestuur

PF:Studenten moeten leren denken

Nieuw onderwijsmodel/Gertjan Harberink De universiteit heeft wat weg van een koekjesfabriek. Bij een koekjesfabriek stop je er aan de ene kant onder meer meel en water in en aan de andere kant komen er koekjes uit. Scholieren stappen universiteit binnen en na vijf jaar ërollen en knedení verlaten ze het pand als volleerd ingenieur. Toch ontbreekt er nog wat, vindt onder meer de Progressieve Fractie (PF). ìStudenten hebben geleerd hoe ze moeten leren. Op de universiteit moeten ze ook leren denkenî, zegt PF-lid Igor Arts.

Begin september zag de notitie ëDenk ik te leren of leer ik te denkení van de Progressieve Fractie het licht. Daarin wordt een onderwijsmodel beschreven waarin veel nadruk ligt op filosofie. De notitie is geschreven naar aanleiding van de discussienotitie Verantwoord Verder, wat de basis is van het nieuwe instellingsplan. Igor Aarts: ìWij dachten ëdat kunnen wij ookí. Daarom zijn we met de PF een weekend naar Heythuysen gegaan. Tijdens dat weekend hebben wij bekeken wat we zelf belangrijk vonden.î Om na te gaan welke elementen de PF terug wil zien in het instellingsplan, werd behoorlijk gebrainstormd en gediscussieerd. Het resultaat van die discussie werd kernachtig verwoord in twee zinnen: De TU/e leert denken. Midden in de samenleving, ambitieus en vernieuwend, voor onderwijs en onderzoek. ìEen heus missionstatementî, lacht Aarts. We kwamen al snel tot de conclusie dat een student een betere ingenieur wordt als hij tijdens zijn opleiding kritisch leert nadenken. Het gaat immers niet alleen om de vakkennis, maar ook om de geestelijke ontwikkeling. Een student wordt een betere ingenieur als hij kritisch leert nadenken.î Gebeurt dat nog niet genoeg? Aarts en Corine Fabrie, co-auteur van de notitie, vinden van niet. ìWe zijn zelf studentî, zegt Aarts. ìAls je simpelweg kijkt naar wat er wordt gedoceerd en wat je nog meer zou willen, zegt dat genoeg. OkÈ, ik haal mijn vakken en krijg mijn studiepunten. Dat is leuk. Je merkt echter dat het leuk is om zelf verantwoordelijkheid te krijgen of iets te ondernemen, zoals bij een stage. Dat zijn de krenten in de pap.î Fabrie: ìEr zijn al vakken die dat beogen. Die hangen er echter vaak maar wat bij. Het zijn allemaal losse stukjes, verdeeld over de faculteiten. Als dit traject daadwerkelijk ingevoerd wordt, kan het echt een flinke meerwaarde hebben. De ruimte is er, daar ben ik van overtuigd.î Tekening: Paul Weehuizen Mentaliteit ëLeren denkení, zo schrijft de PF, heeft veel te maken met de mentaliteit van de student. Het is aan de student zelf om te willen denken. De TU/e heeft echter de verantwoordelijkheid om hem dit te leren. Het is aan de TU/e om binnen het curriculum een stimulerend kader te scheppen.í In het kort heeft de PF aangegeven hoe dat kader er volgens haar uit zou kunnen zien. Om studenten behalve vakkennis ook ethiek en filosofie bij te brengen, heeft de PF een onderwijsmodel opgezet dat studenten tijdens de eerste drie jaar van de opleiding, de bachelorfase, kennis laat maken met levensbeschouwelijke elementen. Het model sluit volgens de PF aan op het studiehuis en past naadloos in het OGO-denken. Het moment om met een dergelijke notitie te komen is ideaal, vindt Fabrie. ìDe curricula moeten met het invoeren van het bachelor/master-systeem toch onder de loep genomen worden. Dit is het juiste moment om met een dergelijk voorstel te komen.î Het eerste jaar zou volgens de PF kunnen beginnen met een inleidend college waarin de eerstejaars leren wat een universiteit is. In het wintertrimester volgt een opdrachtenpakket met ëextradisciplinaire studieonderdelení en in de lente wordt de student onderwezen in de grondbeginselen van de filosofie. In het tweede jaar ligt de nadruk op groepswerk en groepsdynamiek. Tot consensus komen met anderen en het ondergaan van groepsdynamiek vormt de hoofdmoot. In het tweede jaar mag de student ook een extradisciplinair keuzevak volgen. Het is wel de bedoeling dat de student zijn keuze duidelijk motiveert. In het derde jaar tot slot, ligt de nadruk op ethiek, met speciale aandacht voor zaken als zelfbewustheid en het nemen van belissingen. De afsluiting van het project wordt gevormd door een zelf gekozen project waarin alle elementen van het ëleren denkení-traject naar voren komen. De student doet alles zelf, maakt zijn eigen keuzes en verantwoord achteraf zijn beslissingen. Zelf kiezen Het programma beslaat alleen de eerste drie jaar van de opleiding. Tijdens de masterfase moet de student al het geleerde uit de eerste drie jaar toe kunnen passen. ìDan moet hij de diepte inî, zegt Fabrie. Aarts: ìKenmerkend voor deze opzet is dat de student zelf moet kiezen. Hij moet zelf bedenken wat hij interessant vindt en wat hij zou willen doen. De kern is eigenlijk dat we mensen duidelijk willen maken dat kennis alleen niet genoeg is. Er is nog veel meer. Als een student in het tweede jaar theologie zou willen doen, moet dat kunnen. En als hij in zijn derde jaar drie maanden ijs wil gaan boren op Antartica of turf wil gaan steken op de Peel, moet dat kunnen. Laat het hem maar regelen. Het prikkelt je. En je ontwikkelt je als mens.î Fabrie: ìVergelijk het met een bestuursjaar. Mensen die een jaar in een bestuur hebben gezeten, zijn daarna veel volwassener. Je doet ervaring op die op de arbeidsmarkt heel waardevol is. Dit onderwijsmodel heeft daar iets van weg.î Fabrie en Aarts zijn voorzichtig met voorbeelden. Aarts: ìAls we voorbeelden gaan geven, zijn er altijd mensen die daar over vallen. Het gaat nog niet om de concrete uitwerking maar om het idee. Daarom praten we ook niet over studiepunten. Hoe dat ingevuld wordt, is pas later van belang. We zijn geen onderwijskundigen. De invulling is aan de opleidingsdirecteuren.î De notitie is veel meer dan een vingeroefening of een denkexperiment verzekeren Aarts en Fabrie. De Progressieve Fractie is vertegenwoordigd in de U-raad. Via die weg wil het tweetal de notitie onder de aandacht van het CvB brengen. Fabrie: ìWe gebruiken ons initiatiefrecht. Het CvB moet met een reactie komen.î Overigens is het tweetal niet bang voor een afwijzende of negatieve reactie. ìWe hebben al heel wat positieve reacties ontvangen.î Over de kans dat het filosofisch onderwijsmodel ingevoerd wordt, is het tweetal dan ook heel positief. ìHonderd procentî, lacht Aarts. ìWaar een wil is, is een weg. Ik hoop echt dat volgend jaar op de steen bij de ingang van de universiteit ëDe TU/e leert denkení gegraveerd wordt.î /.