Untitled Document
Slagwerkinstrumenten beïnvloeden met 'Web
slaat terug'
Komende week wordt het auditorium bevolkt door vier vreemde
machines: de Klung, de Springers, de Thunderwood en de Troms.
Het zijn vier gigantische slagwerkinstrumenten die zijn gemaakt
door Godfried-Willem Raes. In 'Het web slaat terug' van Studium
Generale kunnen studenten of medewerkers deze instrumenten beïnvloeden.
Hetzij door de speciale terminals in het auditorium, hetzij door
de eigen laptop of via of zelfs van buiten de TU/e via internet.
Deze installaties zijn speciaal gebouwd in het kader van de Tromp
Biënnale, dat dit jaar in het teken slaat van het Slagwerk
en 21 oktober begint.
De instrumenten van Raes laten de hele week door composities te
horen, die
deelnemers aan het project, en dat kan iedereen zijn, kunnen beïnvloeden.
De Klung is een afgeleide van de Anklung, een instrument van bamboe
dat bekend is uit
de Indonesische gamelan. De Troms is precies wat het woord zegt:
een grote installatie met verschillende formaten trommels, terwijl
de Thunderwood allerlei geluiden kan maken die aan de natuur refereren:
geruis van de wind, storm, regen of onweer geluiden. De Springer
is een apparaat met hele lange stalen veren die gespannen staan
en die in trilling worden gebracht door een elektromagneet. Daarbij
dient een groot olievat als klankkast.
Raes is een Belgische kunstenaar, uitvinder, componist en docent
aan de Gentse Hogeschool, waar hij compositieleer geeft. Hij is
de grote man achter Logos, een internationaal vermaard initiatief
in Gent op het gebied van de geluidskunst. Raes en zijn vrouw,
Moniek Darge, hebben al tientallen instrumenten bedacht en gebouwd
en zo een eigen universum geschapen. Ideaal daarvoor is de computer.
Voor alle installaties gemeenschappelijk heeft Raes algebraïsche
logaritmen bedacht met vele parameters. Raes bòuwt niet
alleen de instrumenten, hij ontwerpt ook de software, de aansturing
(met elektromagneten), de benodigde elektronica en de hele besturing
via de computer. Zijn instrumenten kunnen ook zelfstandig opereren,
zoals te horen zal zijn in het auditorium, als er geen deelnemers
zijn. Het geluid klinkt zacht tijdens de college-uren, op vol(ler)
volume in de tussenliggende uren.
Voor 'Web slaat terug' werkte Raes samen met Studium Generale
en de faculteit Wiskunde en Informatica. Die laatste ontwikkelde
mede de software die er voor zorgt dat mensen hun stem uit kunnen
brengen over de diverse speelmogelijkheden. Via een speciale webpagina
kunnen deelnemers een instrument kiezen en op allerlei manieren
beinvloeden. Ze kunnen enerzijds proberen om van indivuele onderdelen
van het instrument, 'losse tonen', aan het klinken te krijgen.
Anderzijds kunnen ze een zogeheten 'song', een klein compositietje,
aanvragen en tijdens het spelen de parameters veranderen. Het
desbetreffende algoritme neemt alle voorkeuren van de spelers
in overweging en past deze toe in de compositie, voornamelijk
op basis van meerderheden. Willen de meeste gebruikers op een
instrument een bepaalde song of toon horen, dan zal deze even
later ook klinken. Dit principe geldt ook alle instrumenten samen.
Kiezen de meeste deelnemers van het het totaal ervoor om 'tutti'
te spelen, gezamenlijk dus, dan ontstaat er een gemeenschappelijk
ritme waar alle instrumenten zich aan houden. Het aantal deelnemers
speelt ook een rol op een nog hoger niveau, de muziek zal 'dichter'
klinken (er gebeurt meer tegelijk) naarmate er meer mensen aan
het spelen zijn.
'Web slaat terug' staat van 24 oktober tot en met 29 oktober in
het auditorium.
De website van Logos, met meer informatie over het project, is
http://www.logosfoundation.org/tromp/.
|
culturele top 5
De culturele top vijf van prof.dr. Bob Mattheij
Hoogleraar Scientific
Computing
Eigenlijk staat het me wat tegen
een uitspraak te doen over mijn cultuurvoorkeur in termen waarin
popmuziek -en in navolging daarvan vele andere zaken, zoals boeken
en zelfs klassieke muziek- geordend schijnt te moeten worden.
Niettemin waag ik me hierbij aan een lijstje van dingen die ik
zelf erg mooi vind. Of deze ook hoog scoren bij een breed publiek
betwijfel ik, maar gelukkig hoeft cultuur alleen voor onze staatssecretaris
met populariteitspolls aan de man gebracht te worden.
Cultuur heeft te maken met de Muzen en dus met muziek. Voor
mij betekent dit vooral kamermuziek. Het mooiste instrument vind
ik de cello, die eigenlijk pas in de romantiek een eigen plaats
krijgt, vooral bij componisten als Brahms. Zijn pianotrio's en
sextetten gun ik de eerste plaats. Ik ben niet zo'n liefhebber
van poëzie, behalve als het getoonzet is door iemand als
Schubert. De teksten van zijn liederen zijn nogal pathetisch,
maar daarvoor leent het Duits zich als geen andere taal. Ik zet
zijn Winterreise op de tweede plaats.
Ik zou nog veel andere mooie muziek kunnen opnoemen, maar dan
heb ik geen ruimte meer over voor andere zaken (bij popmuziek
gaat men, meen ik, tot 100). Op de eerste plaats dan de schilderkunst.
Mijn voorkeur gaat daarbij duidelijk uit naar het impressionisme.
Vóór die tijd leken veel schilderijen niet zelden
op slechte foto's, die de daarop afgebeelde eigenaars en hun verdiensten
moesten vereeuwigen. Net als muziek meer is dan afzonderlijke
tonen, laat een impressionistisch schilderij je meer ervaren dan
de afbeelding op zich. De klassieker is natuurlijk de "Zonsopgang"
van Monet. Dit soort schilderijen, mits met mate geconsumeerd,
maakt een museumbezoek tot een feest voor mij.
Om niet boven de vijf uit te komen, kies ik tenslotte voor een
tweetal schrijvers. Op de vierde plaats (in de lijst dan) komt
W.F. Hermans, iemand die pas sinds kort in artikelen over hem
met 'Wim' wordt aangeduid. Hij kan erg scherp dingen beschrijven.
Zijn essays behoren tot het beste wat na de oorlog is geproduceerd,
al zullen velen hem maar een (zwavel)zuurpruim vinden.
Het is moeilijk een keuze te maken uit zijn boeken. Hoewel
ik eigenlijk "Onder professoren" zou moeten kiezen om
de universiteit van Groningen aan te moedigen alsnog een gebouw,
of desnoods een bankje, naar Hermans te vernoemen, vind ik "Uit
talloos veel miljoenen" het beste boek van hem. Op de vijfde
plaats zet ik dan een andere schrijver, Couperus. Met Hermans
heeft hij gemeen dat hij niet zo goed bij zijn omgeving aansluiting
kon vinden. Beiden muntten niet bepaald uit in trendgevoeligheid
en zouden zeker gegruwd hebben bij het idee een culturele top
vijf samen te moeten stellen. Hermans beschrijft de existentie
in al zijn kaalheid, terwijl Couperus in voorbestemming gelooft.
Van dit laatste is 'Langs lijnen van geleidelijkheid' een wellicht
minder bekend, maar zeer fascinerend voorbeeld.
Nu ik zo teruglees lijkt het wel of ik een eeuw te laat geboren
ben. Ik begrijp niet zoveel van moderne kunst. Ik denk echter
dat kunst door de tijd gefilterd wordt, waardoor het overgeblevene
automatisch meer aanspreekt. Mijn top vijf zou er over een eeuw
vast wel heel anders uitzien.
|
Untitled Document
/Tranentrekker
De film 'de tranen van Maria Machita' is een groot tranendal.
Het verhaal gaat over Maria Machita wiens leven een grote treurnis
is, maar dan gezongen. Want de hele film wordt alleen maar gezongen,
niet gesproken. Hoofdrolspelers zijn Ellen ten Damme en zanger
Jacques Herb. Deze film uit 1991 draait vandaag om 22.00 uur in
de Blauwe Zaal. Gelukkig is het niet alleen kommer en kwel, want
het loopt goed af met Maria Machita, net als met Ellen ten Damme
overigens. 'Uiteindelijk vocht ze voor zichzelf en dat bleek het
meeste waard'.
/Moderne misdadigers
Het beeld dat mensen van misdadigers hebben is vaak sterk geromantiseerd.
Bij misdadigers denkt men al gauw aan films als The Godfather
met de Italiaanse maffia en alle gewoonten daar om heen, zoals
afrekeningen en afhakken van pinken. De moderne misdadiger in
Nederland heeft weinig raakvlakken met de geromantiseerde beeld,
zo betoogt drs. Peter Klerks woensdag 25 oktober in de Blauwe
Zaal van 11.45 tot 13.00 uur. Klerks heeft lang onderzoek gedaan
naar misdadige organisaties in ons land en kwam tot de conclusie
dat het om een netwerk van professionals gaat, die grote winsten
koppelen aan een uitbundige levensstijl.
/Blairwitch 2
Het kon niet uitblijven: vanaf 2 november draait het vervolg van
de thriller The Blair Witch Project in de bioscopen. Daaraan
voorafgaand wordt een driedaags webevent gehouden, van 18 tot
en met 20 oktober. Via www.blairwitch.com en www.blairwitchwebfest.com
krijg je exclusieve clips, interviews, achtergrondinformatie en
muziek te zien/horen. De opvolger van The Blair Witch Project
heet Book of Shadows; Blair Witch 2. Hierin hebben vier jongeren
zich ingeschreven voor een toer door de bossen van Black Hills
rond Burkitts-ville. Ze slaan hun kamp op voor de nacht, wat ver-strekkende
gevolgen heeft. Ze worden wakker met bizarre symbolen in hun huid
gekerfd, maar niemand kan zich hier iets van herinneren. Ze proberen
de nacht te reconstrueren. De waarheid blijkt gruwelijker te zijn
dan ze voor mogelijk hielden.
/CabaretSKE
Kan er onder de grote rivieren ook een volwassen cabaretfestival
van de grond worden getild? Op deze vraag wil de Stichting Kleinkunst
Eindhoven (SKE) zondag 22 oktober graag een positief antwoord
krijgen tijdens het Festival CabaretSKE. Deze wordt vanaf 20.00
uur gehouden in grand café Berlage. Het festival moet een
kruising worden tussen de klassieke Nederlandse cabaretfestivallen
en de in België populaire Humorfestivals. Iedereen die denkt
het publiek te kunnen raken met orale, muzikale, theatrale of
nonverbale podiumacts, mag meedoen zondag tijdens de voorronde.
De grote finale is op 18 februari 2001.
|