/Voorpagina /Mensen /Nieuws /Opinie /Cultuur /Studentenleven /Achtergrond /English page /Onderzoek /Reportage /Bestuur /Ruis /Ranzigt /Colofon

/Faculteits Berichten /Vacatures /Mensa /Oude cursors /pdf formaat /TUE /Zoeken:

Jaargang 44, 22 november 2001 Cultuur

"Dichten is vooral veel puzzelen" Schoonheid ligt verborgen in het alledaagse. Het suddert in lichtelijke overpeinzingen die gegoten in afgewogen woorden zacht ruisende volzinnen vormen. De dichter laat woorden hangen; het is de condens op de ramen van zijn ziel. Dit wordt door dr.ir. Kees van Overveld, universitair hoofddocent bij het Stan Ackermans Instituut, belichaamd in zijn bundel 'Tzaltijdworden'. Een gesprek over schrijven, macht en een eenduidige boodschap. De kille duisternis valt al in als ik voor de deur van Van Overveld sta. Eenmaal gezeten lichten zijn ogen op als de bundel wordt opengeslagen. Elk woord heeft een geschiedenis, elke letter betekende afzien, schaven en schrappen. Maar het resultaat is er naar: een bundel die met evenveel gemak als moeite tot stand is gekomen. "Aan de ene kant heb je veel spontane invallen, aan de andere kant is het bloed, zweet en tranen", zegt Van Overveld met een glimlach. Dichten is hard werken. "Het heeft veel met creativiteit te maken, maar er komt vooral veel gepuzzel bij kijken. Qua structuur is het net als een ontwerpklus; tot op het allerlaatste niveau heb je er controle over. Er zijn maar weinig ontwerpen die zo precies worden gemaakt als een gedicht." Dichten is keuzes maken die tegen je eigen natuur ingaan. "Dat vind ik het moeilijkste: knopen doorhakken. Weglaten is helemáál lastig. Ik kan niet kiezen. I can't kill my darlings. Maar elk gedicht is zo goed als ik kan." Van Overveld laat in zijn schrijven weinig ruimte voor meerdere verklaringen. Het is zoals het er staat en niet anders. Excuses "Mijn schrijven is erg geregisseerd. Er is maar één interpretatie mogelijk. What you see is what you get. Duidelijkheid voor alles. Zelfs de dubbele laag is voor je bedacht. Ik bied dan ook mijn excuses aan, aan alle lezers die het gevoel hebben dat ze niet voor vol worden aangezien. Ik laat ze niet zelf fantaseren over wat er bedoeld wordt. Het is nu eenmaal een eenduidige boodschap." Aan de ontvangende kant ziet hij juist liever het tegenovergestelde. "Als ik in een museum loop of naar muziek luister, dan kan ik juist erg genieten van het feit dat kunst op meerdere manieren te interpreteren is. Maar het heeft te maken met controle over de lezer. Hierin is de overeenkomst tussen de docent en de schrijver onlosmakelijk. Het draait om de optimale beleving van de boodschap. Het moet tot in het laatste detail duidelijk zijn. Dat is die docentenkick. Ik weet tot op de seconde nauwkeurig wanneer het publiek welke reactie geeft. Op die manier heb je een integere macht over mensen." De docent Van Overveld komt toch nog even om de hoek kijken. "Schrijven is ook een ontdekkingsreis. Aan het eind weet je veel meer dan toen je eraan begon. Soms zag ik op het laatst van een gedicht pas wat ik ermee wilde zeggen. Ik heb zelf erg veel 'aha-momenten' gehad. Juist dat doorbrekend inzicht creëren is mijn drijfveer om docent te zijn. De kracht zit hem in de elektrische ontlading die de ontdekker kwijt kan op papier en die hij zo doorgeeft aan de lezer."/. Kees van Overveld: "Ik laat mijn lezers niet fantaseren over wat er bedoeld wordt". Illustratie: Kees van Overveld. Foto: Bart van Overbeeke

'Turbulentie' Het begon met een fietstocht in 1994 in Frankrijk, waar prof.dr. Frans de Waele van de faculteit Natuurkunde het beeld 'Turbulentie' van Margot Zanstra zag staan. Dat zou een mooie verfraaiing van het lelijke gebouw van Natuurkunde zijn, dacht hij. Eenmaal terug kaartte De Waele het aan bij de faculteit en het hoofd van de faculteitwerkplaats Marius Bogers, die enthousiast reageerden. Ook de kunstcommissie ondersteunde het initiatief en in 1995 kon het beeld in Eindhoven worden onthuld. De Waele beschreef destijds in Cursor: "Het beeld heeft een relatie met techniek en Natuurkunde, die symmetrieën in de constructie. Natuurkunde is ook vaak gebaseerd op een simpel basisidee dat je uit moet werken. Het leuke is dat de titel, 'Turbulentie', ook een onderwerp uit de Natuurkunde is." Eerst werden de rechten van het beeld aangekocht, daarna reconstrueerden medewerkers van de werkplaats het beeld in de avonduren aan de hand van een catalogus. Eén van de problemen, naast de nauwgezette afstelling van de symmetrische vlakken, was dat de werkplaats voor fijne mechanica te klein was. Daarom werden de vier stroken (van elk honderd kilo) die samen het beeld vormen, apart in elkaar gezet en later in het Cyclotron weer geassembleerd. Met Margot Zanstra, zelf een pietje precies, was er steeds contact. Bogers daarover: "Het overleg verliep voorbeeldig, Zanstra weet technisch precies waarover ze het heeft". Die kennis stak Zanstra (1919) op door veel te gaan kijken bij technische bedrijfjes bij haar in de buurt, in de Jordaan. Dat moest wel, voordien had ze een totaal ander beroep: balletdanseres bij het Nationaal Ballet. De laatste zes jaar was ze daar choreografe. Deze carrière gaf ze op toen ze met de architect Piet Zanstra trouwde. De toenmalige leiding concludeerde daaruit dat 'haar interesse niet alleen meer bij het ballet lag' en zette Zanstra op een zijspoor. Op 45-jarige leeftijd verliet ze danswereld. Eenmaal thuis begon ze te 'prutsen met haar vingers', zoals Zanstra het werk in interviews omschreef. Ze werkte een jaar op het atelier van kunstenaar Pieter Starreveld en in haar eigen atelier probeerde ze allerlei materialen en vormen uit. Ook volgde ze cursussen, onder andere bij TNO, in het gebruik van kunststoffen. Toen ze een opdracht kreeg voor een school in Rotterdam (1972) en gevraagd werd voor een tentoonstelling, kwam haar nieuwe carrière in een stroomversnelling. Zanstra werkt altijd aan de hand van concrete objecten -een plant, een wolk, een deur- die ze geometrisch uitwerkt, waarbij vooral de symmetrie opvalt. Daarnaast mag het nooit 'droog' worden. Zanstra daarover: "Ik houd van logische structuren, waarin variaties worden aangebracht. Het moet een boeiend geheel zijn waar je wat aan te kijken hebt. Het mooiste is dat als je eromheen loopt, het elke keer anders is, nooit aan alle kanten gelijk". Het origineel van 'Turbulentie' staat sinds 1987 in het Hakone openluchtmuseum in Tokio, waarvoor ze een speciale vermelding kreeg in de Henri Moore Grand Prize Exhibition. In 1991 kreeg ze met het beeld 'Ghostdwelling', toevallig, de eerste prijs. Toen de Japanse opdrachtgever van het beeld overleed, werd ze uitgenodigd om de maquette in te zenden voor de Henri Moore Prize./. Foto: Peter Cox

/Mystery Tour door Brabant Theatergezelschap Jonghollandia trekt door de provincie met zijn Magical Brabant Mystery Tour. De groep bezoekt dorpshuizen, buurtcentra en cafézalen van kerkdorpen en randgemeenten in Brabant. De 'Tour' is de eerste productie van Jonghollandia. Eind januari 2002 staat de groep op de TU/e op de planken met een voorstelling over mens en techniek. Deze maand bezoeken de theatermakers De Pas in Heesch (22 november), De Hille in Oss (25 november) en Van Gogh in Zundert (30 november). Kaarten à 7,50 kunnen worden besteld bij de lokale centra of bij Zuidelijk Toneel Hollandia, tel. 040-2460656. /Cabaret van Claudia de Breij Brutaal, actueel, muzikaal en intelligent zijn enkele steekwoorden bij de voorstelling Live van Claudia de Breij. De Breij werd in 1997 bestempeld als de grootste verrassing van het Leids Cabaret-festival. Live is de tweede voorstelling van de 25-jarige De Breij. Op vrijdag 23 november staat ze ermee op de planken van het Globetheater van de Stadsschouwburg. De voorstelling begint om 20.30 uur, kaarten kosten 21 (CJP) of 26. /All Irish Night Twee Ierse topbands zorgen op zaterdag 24 november in het Muziekcentrum Frits Philips voor een avond vol Ierse muziek. De groep Shantalla bijt het spits af. Het programma van deze live-band varieert van opgewekte jigs tot fraaie ballads. Hoofdact op de All Irish Night is Altan, afkomstig uit het Ierse Donegal. De band maakte tot nu toe vijf cd's, waarvan er twee een award wonnen voor Best Celtic Album van het jaar. De All Irish Night begint om 20.15 uur. Alle zitplaatsen voor deze avond zijn uitverkocht. Wel zijn er nog staanplaatsen vrij; kaarten kosten 35,26. /Talkshow CRM Grand Café Berlage aan de Kleine Berg staat op zondag 25 november weer in het teken van CRM. Gastheer Gerard van Maasakkers ontvangt in deze talkshow steeds vier gasten onder wie één muzikale gast. Rob Frank brengt, zoals elke maand, zijn column. CRM begint om 12.30 uur. /The Rocky Horror Show Een stevige live-rockband, een goede cast met pikante kostuums en een uitbundig publiek zijn de ingrediënten voor een gezellige puinhoop in de Stadsschouwburg, op zondagavond 25 november. Dan staat vanaf 20.15 uur The Rocky Horror Show op de planken. Deze 'mad, bad, fun musical' vertelt het verhaal van een pas verloofd stelletje, dat op een kasteel de bewoners van een transseksuele planeet uit het Transsylvaanse melkwegstelsel ontmoet. Kaartjes kosten tussen de 23,60 (CJP) en 62.

[an error occurred while processing this directive]

[an error occurred while processing this directive]